Terapia hormonalna w menopauzie
Ze uwagi na olbrzymią różnorodność preparatów hormonalnej terapii uzupełniającej (HT) oraz terapii zastępczej HTZ, ETZ, oferujemy pomoc w doborze optymalnego preparatu hormonalnego dostosowanego do wymagań i oczekiwań.
Niezbędne jest uzyskanie dokładnego wywiadu lekarskiego dotyczącego przeszłości położniczo -ginekologicznej oraz innych chorób występujących u Kobiety a także badanie ginekologiczne z oceną cytologiczną szyjki macicy. Proponujemy dodatkowe badania biochemiczne oraz hormonalne, które zapewnią, iż wybrany preparat HT będzie korzystny dla optymalnej terapii.
Podawanie HT ma na celu uzupełnienie niedoboru hormonów występujących w okresie menopauzy naturalnej oraz po interwencjach chirurgicznych. Zapewnia skuteczny sposób radzenia sobie z jej objawami – zarówno wczesnymi jak i późnymi. Poprawia samopoczucie, a równocześnie zapewnia ochronę przed odległymi efektami niedoboru hormonów płciowych (osteoporozą, miażdżycą i zmianami zanikowymi w obrębie dróg moczowo-płciowych).
W przypadkach atrofii urogenitalnej tzn. zaników i ścieńczenia błony śluzowej pochwy z towarzyszącym nietrzymaniem moczu, zastosowanie lokalnej terapii hormonalnej dopochwowej- znacznie poprawia komfort utrzymania moczu, kondycję i nawilżanie śluzówek pochwy wpływający m.in. na odporność lokalną na zakażenia dróg moczowo-płciowych.
Istnieją różne rodzaje i drogi podawania HT. Rodzaj leku jaki powinna otrzymać każda kobieta jest zdarzeniem indywidualnym i zależy od wielu czynników. Między innymi od poziomu wydolności hormonalnej okresu okołomenopauzalnego: czy zakończyło się miesiączkowanie, czy wymagana jest dodatkowa antykoncepcja i czy menopauza jest wynikiem naturalnego fizjologicznego procesu, czy wynikiem zabiegu operacyjnego lub leczenia chemioterapeutycznego.
Ważne są również akceptacja krwawień miesiączkowych po okresie menopauzy jak również przeciwwskazania do stosowania oraz sposób aplikacji wybranego preparatu.
Sposoby przyjmowania HT
Istnieją dwa rodzaje terapii: terapia sekwencyjna, podczas której występuje regularne krwawienie przypominające krwawienia miesiączkowe, oraz terapia ciągła, podczas której krwawienia nie występuje – ta ostatnia dla kobiet już nie miesiączkujących od około roku przed włączeniem terapii.
U pacjentek z zachowaną macicą zaleca się podawanie złożonego preparatu zawierającego obok estrogenu także inny hormon – progestagen – przynajmniej przez 10–12 dni w każdym cyklu. Progestagen hamuje nadmierny rozrost błony śluzowej macicy możliwy podczas leczenia tylko z użyciem estrogenu.
U kobiet pozbawionych macicy wskutek menopauzy sztucznej – po zabiegach usunięcia narządu rodnego- klasyczna terapia uzupełniająca zakłada podawanie preparatów zawierających tylko estrogeny w sposób ciągły, tzn. aplikowanych codzienne lub cyklicznie (co 3 do 7 dni) w stałej określonej dawce leku.
Możliwe drogi podawania HT to:
• tabletki doustne
• plastry – przezskórne wchłanianie preparatu
• żele w aplikacji bezpośrednio na skórę
• formy dopochwowe (globulki, krem, systemy uwalniające składniki hormonalne HT)
Przeciwwskazania do stosowania HT
HT nie powinna być stosowana u kobiet u których stwierdzono czynny proces nowotworowy (rak piersi, rak jajnika, rak macicy), ciężką niewydolność wątroby, ciążę, niezdiagnozowane krwawienia z dróg rodnych, otosklerozę, zaburzenia sercowo-naczyniowe i mózgowo-naczyniowe, jak np. zakrzepowe zapalenie żył lub zatorowość płucną lub mózgową obecnie lub w przeszłości.
Objawy niepożądane w trakcie stosowania HT
Jeżeli terapia hormonalna stasowana jest prawidłowo, wystąpienie poważnych objawów niepożądanych jest mało prawdopodobne. Niekiedy stasowaniu hormonalnej terapii zastępczej mogą towarzyszyć objawy niepokojące. Zaliczamy do nich: napięcie i bolesność piersi, nudności, bóle głowy, plamienia lub przedłużone i obfite krwawienia z dróg rodnych, trądzik, skurcze i bolesność łydek, zmianę nastroju. Powyższe objawy mają z reguły niewielkie nasilenie ale wymagają konsultacji z ginekologiem prowadzącym.
W przypadku wystąpienia niepożądanych objawów ubocznych, należy wziąć pod uwagę także zmianę aktualnie przyjmowanego preparatu hormonalnego tak by jego stosowanie było jak najmniej uciążliwe a przy tym bezpieczne.
Jak długo należy stosować HT?
Niektóre kobiety stosują HT przez krótki okres – od 6 miesięcy do dwóch lat, aby wyeliminować początkowe objawy menopauzalne. Dziś wiemy, że czas stosowania HT powinien być indywidualnie dobierany dla każdej z Kobiet i dostosowany do indywidualnych oczekiwań oraz wskazań medycznych.